सडक छेउमा रुख रोपण: दिगो सहरी विकास तर्फको महत्वपूर्ण कदम

(आकाश चौहान)

बढ्दो जलवायु चुनौतीहरूको सामना गर्दै, दिगो विकास हाम्रा सहरहरूको स्वास्थ्य र सौन्दर्यको लागि महत्त्वपूर्ण छ । सन् २०२४ को मे र जुनको ‘हीटवेव’ले पारिस्थितिक पुनर्स्थापना र दिगो अभ्यासहरूको तत्काल आवश्यकतालाई जोड दिँदै विश्वव्यापी तापक्रमको रेकर्डलाई ध्वस्त पारेको छ । अनियोजित सहरी विकासको चपेटामा रहेको वीरगन्जमा खानेपानीको अभाव, तापक्रम असन्तुलन, कृषिमा ह्रास, श्रीसिया नदीको क्षयजस्ता समस्या सामान्य बन्दै गएका छन् ।

यी चुनौतिहरूलाई सम्बोधन गर्न, एउटा प्रभावकारी रणनीति सडक छेउमा रूख रोपण हो। यो अभ्यासले वातावरणीय, सामाजिक र आर्थिक लाभहरूको दायरा प्रदान गर्दछ।

परिष्कृत सौन्दर्य अपील र छाया: रूखहरूले परिदृश्यलाई सुन्दर बनाउँदछ, शीतल छाया प्रदान गर्दछ, र सतहको तापक्रम घटाउँछ, शहरी ताप टापुको प्रभावलाई कम गर्दछ।

सुधारिएको हावाको गुणस्तर: रूखहरूले प्रदूषकहरू अवशोषित गर्छन् र अक्सिजन उत्पादन गर्छन्, स्वच्छ हावामा योगदान पुर्‍याउँछन्।

क्षरण नियन्त्रण: जरा प्रणालीले माटोलाई स्थिर बनाउँछ, क्षरण कम गर्छ र जमिनको क्षयलाई रोक्छ।

वन्यजन्तुको बासस्थान: रूखहरूले जैविक विविधता प्रवर्द्धन गर्दै विभिन्न प्रजातिका लागि बासस्थान सिर्जना गर्छन्।

विन्डब्रेकहरू: रूखहरूले तीव्र हावाको बिरूद्ध अवरोधको रूपमा काम गर्दछ, सवारी साधन र सम्पत्तिहरूको सुरक्षा गर्दछ।

कार्बन सिक्वेस्टेशन: रूखहरूले कार्बन डाइअक्साइड शोषण गर्दछ, जलवायु परिवर्तनलाई कम गर्न मद्दत गर्दछ।

सजावटी रूखहरू भन्दा देशी र फल फल्ने रूखहरूलाई जोड दिनुले ठूलो पारिस्थितिक अनुकूलता र दिगोपन सुनिश्चित गर्दछ। थप रूपमा, स्थानीय वातावरणको लागि सही प्रजातिहरू छनोट गरिएको छ भनी सुनिश्चित गर्न कुनै पनि रोपण पहल अघि पूर्ण अनुसन्धान हुनुपर्छ।सडकको छेउमा रूख रोप्ने र अन्य दिगो अभ्यासहरूमा ध्यान केन्द्रित गरेर, हामीले हाम्रो वातावरणको सुरक्षा गर्ने र हाम्रो जीवनको गुणस्तर बढाउन लचिलो शहरहरू निर्माण गर्न सक्छौं।